Lezersvragen

In de vorige nieuwsbrief hebben we u opgeroepen om uw vragen naar ons te mailen. Dat deed u volop. Veel vragen worden hier beantwoord door Expertisecentrum Euthanasie. Staat uw vraag er niet bij? Dan ontvangt u binnenkort persoonlijk antwoord van ons.

Wat is de wachttijd voor een euthanasietraject?

Elk verzoek wordt meteen in behandeling genomen. We nemen contact op met de behandelend arts, zorgen dat wij de medische krijgen en doen vervolgens een dossieronderzoek om te bepalen hoe de hulpvraag verder opgepakt moet worden. Wordt direct een team toegewezen? Hebben wij onvoldoende informatie en willen wij een verkennend gesprek voeren? Moet eerst een psychiater naar de hulpvraag kijken, en de hulpvrager spreken? Dit vooronderzoek duurt soms enkele uren maar kan ook maanden duren, zoals bijvoorbeeld bij een hulpvraag op basis van psychiatrisch lijden.

Na het vooronderzoek lukt het vervolgens goed om een euthanasieverzoek snel toe te wijzen aan een ambulant team. Uitzondering hierop vormen verzoeken op basis van een psychiatrische aandoening, waarvoor de wachttijd oploopt tot twee jaar. Er zijn simpelweg te weinig psychiaters die dit werk voor ons willen doen. De werving van psychiaters heeft continu onze aandacht.

Iedere oudere krijgt met ouderdomsaandoeningen te maken en ervaart deze toch heel verschillend?

Het klopt dat iedereen die ouder wordt vroeg of laat met ouderdomsaandoeningen te maken krijgt. Het is ook juist dat iedereen hier verschillend mee om gaat. Dat is precies ons werk: steeds per geval onderzoeken waarom een persoon niet goed kan omgaan met de aandoeningen die feitelijk passen bij de leeftijd. Ons werk is elke keer anders, omdat wij elke keer met een ander mens te maken hebben. En zeker de opeenstapeling van ouderdomsaandoeningen is een persoonlijke zaak.

Bij stapeling van ouderdomsaandoeningen is er sprake van een veelheid van klachten waarbij de 3 G’s de hoofdrol spelen: het gehoor, het gezichtsvermogen en de gewrichten. Maar er is een veelheid van andere klachten die medebepalend kunnen zijn bij het vaststellen van de ondraaglijkheid en uitzichtloosheid van het lijden.

Is er bij dementie sprake van uitzichtloosheid?

In principe is dementie ongeneesbaar en je kunt dus zeggen dat deze situatie uitzichtloos (geen mogelijkheid op verbetering) is. Volgens de euthanasiewet komt er echter meer bij kijken en wordt de uitzichtloosheid altijd in verband gebracht met de ondraaglijkheid van het lijden. Voor veel mensen is het perspectief op verdere aftakeling als gevolg van dementie uitzichtloos en ondraaglijk.

Hoe kom ik aan laatste-wil-pillen?

Expertisecentrum Euthanasie houdt zich bezig met euthanasiezorg binnen wettelijke kaders. Wij onderzoeken of een verzoek binnen de wet past en verlenen eventueel euthanasie. Voor elke vraag over laatste-wil-pillen verwijzen wij naar de Coöperatie Laatste Wil (laatstewil.nu en telefoon: 085 130 1645).

Voor andere hulp bij een zelfgekozen levenseinde kunt u ook terecht bij de NVVE (nvve.nl en telefoon 020 6200 690) of Stichting de Einder (deeinder.nl en e-mail: info@deeinder.nl).

Wat moet je doen als je de diagnose dementie krijgt en euthanasie wil?

Bespreek uw euthanasiewens zo spoedig mogelijk met uw huisarts. Is uw huisarts niet bereid of niet in staat om u te helpen? Neem dan contact op met Expertisecentrum Euthanasie. Het onderzoek van uw euthanasieverzoek dient zo spoedig mogelijk gestart te worden opdat u nog zoveel mogelijk zelf kunt toelichten en verduidelijken. Het doel van het onderzoek is om samen het juiste moment te vinden om euthanasie uit te voeren. Dat zal net voor het moment zijn dat u wilsonbekwaam wordt, of zoveel eerder als u dat wilt. Bent u wilsonbekwaam geworden en hebt u een wilsverklaring dan is de kans dat u toch euthanasie krijgt bijzonder klein. Ook al is Expertisecentrum Euthanasie bereid om uw verzoek dan nog wel degelijk te onderzoeken en zo mogelijk te honoreren.

Moet je altijd je wilsverklaring bij je hebben, of kun je verwijzen naar je gevolmachtigde?

Als u naar een verpleeghuis, ziekenhuis of hospice gaat is het gewenst dat u uw euthanasieverklaring bij u hebt. Dit document behoort immers in het dossier van de instelling waar u verblijft opgenomen te worden. Bespreek uw wensen bij opname, en maak duidelijk welke behandelingen u wel en niet wilt. Geef dan ook aan wie uw wensen over uw levenseinde namens u kan verwoorden (dus wie uw gevolmachtigde is).

Is palliatieve sedatie een alternatief voor euthanasie?

Euthanasie is uw keuze, waarbij u de medewerking krijgt van een arts (en bij Expertisecentrum Euthanasie ook een verpleegkundige). Palliatieve sedatie wordt toegepast door een arts als deze als het ware met de rug tegen de muur staat: de patiënt lijdt zoveel dat het onverantwoord is om niets te doen. Om het lijden te onderdrukken wordt de patiënt in een coma gebracht.

Kost het vaststellen van ondraaglijkheid bij geestelijk lijden niet onverantwoord veel tijd?

Bij euthanasie vraag je een zorgverlener om je te helpen met sterven. Dan vraag je nogal wat. Wij moeten beoordelen of aan de wettelijke zorgvuldigheidseisen wordt voldaan. Bij een aandoening die de beoordeling ervan ingewikkeld maakt duurt dit langer. Dit is bij geestelijk lijden het geval. Wij realiseren ons heel goed dat het lijden groot is en wij zijn bereid te helpen, maar wij moeten de gelegenheid krijgen om dit zorgvuldig te kunnen doen.

Als niet de behandelend arts maar een ander een euthanasieverzoek onderzoekt, kiest deze dan niet sneller voor meer behandelen?

Wij krijgen altijd te maken met verzoeken van patiënten die wij niet kennen. Elk verzoek is zowel uniek als nieuw voor ons. Onze zorgverleners nemen uw euthanasieverzoek serieus. Zij gaan na of het mogelijk is om uw wens in te vullen. Dat past per definitie niet bij het in eerste instantie onderzoeken van behandelmogelijkheden, of voorstellen van bezigheden. Pas als blijkt dat uw verzoek niet ingewilligd kan worden kan het nodig zijn om alternatieven te verkennen. Dat is echter nooit ons eerste doel.

Wat is de waarde van mijn wilsverklaring na zeven jaar?

Uw wilsverklaring heeft geen beperkte geldigheidsduur. Het is echter nuttig om deze wel met enige regelmaat met uw behandelend arts te bespreken (bijvoorbeeld in de zin dat deze nog steeds van kracht is). Het is sterker als uw wil regelmatig besproken is, het is echter geen voorwaarde.

Is mijn wilsverklaring nog geldig als mijn denkvermogen vermindert?

Juist dan kan uw wilsverklaring van nut zijn. Als u het niet meer kunt uitleggen is een geschreven wil zelfs essentieel. Het is dan ook extra belangrijk om deze als het nog maar even mogelijk is in een gesprek met uw arts te bekrachtigen.