Actueel Geplaatst op
Dankzij Expertisecentrum Euthanasie worden meer patiënten door hun eigen behandelaar geholpen.
Net als eerdere jaren zijn de meeste consultaanvragen afkomstig van huisartsen (376). Opvallend is de toename van het aantal psychiaters dat een consulent van Expertisecentrum Euthanasie inschakelt voor advies en begeleiding: 57. Dit is bijna een verdubbeling ten opzichte van 2022. Toen deden 30 psychiaters een beroep op onze consulenten.
“Vorig jaar hebben we met het ‘Deltaplan psychiatrie’ een stevig fundament gelegd om de euthanasiezorg in Nederland te verbeteren voor patiënten met psychisch lijden”, zegt Sonja Kersten, bestuurder van het expertisecentrum. “We zien landelijk al een duidelijke beweging. Resultaten waar we trots op zijn, die duurzaam zijn en die de euthanasiezorg in ons land beter maken. Waar patiënten ook echt iets van merken.”
Expertisecentrum Euthanasie verzorgde in 2023 nascholingen voor ruim 500 zorgprofessionals. De Overleglijn, speciaal voor zorgprofessionals met vragen over euthanasiezorg, werd 2.275 keer geraadpleegd. Artsen en verpleegkundigen gaven vorig jaar maar liefst 165 presentaties voor duizenden zorgprofessionals.
‘We gunnen iedere patiënt een tijdig en goed gesprek over zijn lijden binnen de ggz.’
1.269 Hulpvragen ingewilligd
Behalve een centrum waar zorgprofessionals terecht kunnen voor advies, steun, begeleidingen en scholingen is Expertisecentrum Euthanasie een vangnet voor patiënten die met hun euthanasieverzoek niet bij hun eigen behandelaar terecht kunnen. Het aantal hulpvragen en ingewilligde hulpvragen is in 2023 iets gestegen: 4.508 (349 meer dan in 2022). In totaal werden 1.269 hulpvragen ingewilligd. Het percentage ingewilligde hulpvragen is al sinds de oprichting van het expertisecentrum in 2012 nagenoeg gelijk: ongeveer 30 procent.
Veel hulpvragers met psychisch lijden trekken hun verzoek in
Het aantal hulpvragen van mensen met psychisch lijden is toegenomen: 895 (2022: 781). Onze ambulante teams, bestaande uit een arts en verpleegkundige, konden 87 hulpvragen o.b.v. psychisch lijden inwilligen (2022: 90). Opvallend is de toename van jonge hulpvragers (18-30) met psychisch lijden: in 2022 206, in 2023 322. Voor het overgrote deel van deze jonge hulpvragers stopt het traject al tijdens de eerste onderzoeksfase: patiënten trekken het verzoek in, geven geen toestemming voor het opvragen van hun medische gegevens of ze gaan nog in behandeling, waardoor ze niet aan de wettelijke zorgvuldigheidseisen voldoen.
‘We gunnen iedere patiënt een tijdig en goed gesprek over zijn lijden binnen de ggz.’
Sonja Kersten: “Wij zien ook vaak dat hulpvragers met psychisch lijden verder kunnen met (het) leven en hun verzoek intrekken als zij met een team, bestaande uit een arts en verpleegkundige, hebben gesproken. Dit is een hartverwarmende uitkomst, maar het geeft ook stof tot nadenken. Het is triest dat hulpvragers zich voor zo’n gesprek tot Expertisecentrum Euthanasie moeten wenden. We gunnen iedere patiënt een tijdig en goed gesprek over zijn lijden binnen de ggz.”
Bijna driekwart van de patiënten die euthanasie krijgt, is ouder dan 70 jaar.
De meeste hulpvragers hebben uitbehandelde kanker, psychisch lijden of een stapeling van ouderdomsaandoeningen. Dit is een vergelijkbaar beeld als in 2022. Net als in eerdere jaren is de meerderheid van de hulpvragers vrouw. Bijna driekwart van de patiënten die euthanasie krijgt, is ouder dan 70 jaar. In 2023 hebben teams van het expertisecentrum het euthanasieverzoek van vier wilsonbekwame patiënten ingewilligd.
Dé wachttijd bestaat niet
Hulpvragers met lichamelijke aandoeningen kregen in 2023 gemiddeld binnen veertien dagen een team toegewezen. De wachttijd voor patiënten met psychisch lijden varieerde van enkele maanden tot – in een enkel geval – drie jaar, afhankelijk van verschillende factoren, zoals leeftijd, de diagnose(s) en de beschikbaarheid van een team met de benodigde expertise. Wachttijden worden soms ook verlengd op verzoek van de patiënt.
Het volledige jaarverslag kunt u hier lezen:
Expertisecentrum Euthanasie maakt het mogelijk dat iedereen die een euthanasieverzoek heeft en ondraaglijk en uitzichtloos lijdt, een zorgvuldig onderzoek van dat verzoek krijgt. Wij vinden dat euthanasie in beginsel thuishoort in de behandelrelatie tussen arts en patiënt. Wij bieden artsen advies, praktische ondersteuning en scholing, zodat zij een euthanasieverzoek van hun patiënt zelf kunnen oppakken. Expertisecentrum Euthanasie biedt daarnaast een vangnet voor patiënten die niet bij hun eigen arts terecht kunnen.
