‘De consulent is onmisbaar in de huidige euthanasiepraktijk.’

Met steun van de stichting Vrienden van Expertisecentrum Euthanasie introduceerde het expertisecentrum in 2015 de consulent euthanasie. Manager Consultatie & Opleiding Petra Keijnemans stond aan de wieg van dit aanbod van advies en begeleiding.

Het euthanasietraject met een patiënt met ernstige COPD zette haar aan het denken. “Zijn huisarts was bij alle gesprekken nauw betrokken geweest en op de dag van de euthanasie was hij ook aanwezig. Een jonge dokter die zich ontfermde over het leed van zijn patiënt, hem wilde steunen in zijn verzoek, maar het niet zelf wilde oppakken. Na de euthanasie raakte ik met hem aan de praat. Waarom had hij het verzoek, dat overduidelijk aan alle wettelijke eisen voldeed, naar het expertisecentrum doorverwezen? De huisarts gaf aan geen ervaring te hebben met euthanasie en dat hij het lastig vond, ook omdat hij er alleen voor stond. Ik vroeg of hij het verzoek zou hebben opgepakt als hij begeleiding had gekregen. Toen hij bevestigend antwoordde, gingen er in mijn hoofd allerlei belletjes rinkelen: deze taak konden wij niet laten liggen.”

“Hoe mooi zou het zijn als wij vanuit Expertisecentrum Euthanasie artsen ondersteuning konden geven? Het euthanasieverzoek zou daarmee vaker bij de behandelaar kunnen blijven, binnen de vertrouwde relatie van arts en patiënt.”

‘Het zijn vaak intensieve trajecten, maar ontzettend waardevol.’

Onmisbaar

Zes jaar later is de consulent een vaste dienst van Expertisecentrum Euthanasie. Artsen weten het expertisecentrum steeds beter te vinden voor steun en begeleiding. “We adverteren in medische vaktijdschriften en tijdens het eerste contact met de huisarts wordt ook altijd gevraagd of de arts bereid is om het verzoek zelf op te pakken, eventueel met hulp van een consulent.”

Die aanpak werkt. Vorig jaar begeleidden de consulenten 309 artsen; in 2019 waren dat er nog 196. Keijnemans: “Onlangs gaf een arts aan zo blij te zijn geweest met de ondersteuning die hem was geboden. Hij zei: ‘De consulent is onmisbaar in de huidige euthanasiepraktijk’. Dat is toch wel het mooiste compliment dat we kunnen krijgen!” Artsen voelen zich gesteund en de patiënt hoeft zich niet tot onbekenden te richten met zijn intieme verzoek. “We merken dat artsen ook steeds meer complexere verzoeken durven op te pakken met hulp van de consulent. Het zijn vaak intensieve trajecten, maar ontzettend waardevol.” Er werken inmiddels zestien consulenten bij het expertisecentrum; acht artsen en acht verpleegkundigen. De dienst wordt volledig gefinancierd door de stichting Vrienden van Expertisecentrum Euthanasie.

Jeannine Salvino is een van de zestien consulenten van Expertisecentrum Euthanasie. Foto: Martijn Beekman