Huisarts Marit van der Giessen raadpleegde een consulent van Expertisecentrum Euthanasie

“Het onderwerp euthanasie komt in onze praktijk in gesprekken regelmatig aan bod, omdat we het bespreekbaar willen maken en bij patiënten checken hoe zij er tegenover staan”, zegt Marit van der Giessen. “Tot daadwerkelijke uitvoering komt het niet zo vaak. Deze patiënte kwam bij mij met buikpijnklachten en soms moest zij spugen. In het verre verleden had zij darmkanker gehad en daardoor was ik gelijk alert. Zij zou anderhalve week later haar zestigjarig huwelijk vieren en zij wilde het nog even aankijken. Wel hebben we een echo laten maken en bloedonderzoek gedaan. Daaruit bleek dat er toch wel iets gaande was in haar buik.”

Snel

Rond de maag van de patiënte zat een verdikking die leek op een tumor. Verder onderzoek zou moeten uitwijzen of het zou gaan om een maagtumor of andere kwaadaardigheid. Van der Giessen: “Met de patiënte besprak ik de bevindingen van de echo. De volgende dag zou zij een CT-scan krijgen, maar die ging niet door omdat zij al te verzwakt was. Daarna is het snel gegaan. In de week die volgde, bezocht ik haar meerdere keren. Het bruiloftsfeest was inmiddels afgelast. De patiënte kon niet meer uit bed komen, ze was te zwak. Eten lukte niet en als zij dat wel probeerde, moest zij spugen.”

Spannend

Toen ik haar in de week daarna bezocht, gaf ze aan dat zij niet verder meer wilde. Ze vroeg om euthanasie. Ik was wat overdonderd door het verzoek. In mijn hoofd was ik nog niet zover.” Ook rees bij Van der Giessen de vraag of zij enkel aan de diagnose op basis van de echo voldoende had om het euthanasietraject te starten. “De patiënte was wel gezien door een internist en die had de waarschijnlijkheidsdiagnose uitgezaaide darmkanker gesteld. Maar ik heb zelf weinig ervaring met euthanasie en ik vind het ook spannend, omdat er achteraf wordt getoetst. Had ik voldoende in handen om op het verzoek van de patiënte in te kunnen gaan?”

Telefonisch

Eerder had Van der Giessen een nascholing gevolgd bij Expertisecentrum Euthanasie. Daar was gezegd: ‘Als je ooit met vragen zit, kun je altijd bellen. We denken graag mee’. “Ik had het kaartje met contactgegevens meegenomen en heb mijn vraag gemaild. Zo kwam ik in contact met een consulent arts. Ik wilde graag een onafhankelijke beoordeling van iemand die de patiënte niet kent en die niet de SCEN-arts is. Ik wilde eerst zelf mijn mening vormen en deze niet laten bepalen door een SCEN-arts.” De consulent van Expertisecentrum Euthanasie sprak met Van der Giessen telefonisch de situatie door. “Hij heeft een verslag gemaakt van ons gesprek en zijn adviezen en dit aan mij voorgelegd. Ook heeft hij nadien contact opgenomen of de euthanasie was doorgegaan, hoe het was gegaan en of ik tevreden was.”

Invoelbaar

“De SCEN-arts kwam diezelfde week nog langs. Op vrijdag heeft mevrouw euthanasie gekregen. Op haar zestigjarige huwelijksdag had zij nog wat mensen gezien, kaarten gekregen en bloemen gehad. Ze was tevreden met het leven dat zij had gehad en haar man stond er ook zo in. Ze wilde niet wachten tot zij niet meer kon praten, tot zij helemaal door de ziekte zou worden overgenomen. Zo was zij niet. Ze wilde de regie in eigen hand houden. Dat was voor mij heel invoelbaar. Het was geen ingeving, maar een bewuste keuze. Dat merkte ik bij ieder gesprek. Daarom voelde het goed om euthanasie toe te passen.”

Dichtbij

Het is de tweede keer dat Van der Giessen euthanasie verleent. “Beide keren was het mooi, bijzonder en verbazingwekkend dat mensen echt blij zijn met wat gaat komen. Ze liggen met een brede grijns in bed, wetende dat ze straks verlost gaan worden. Dat is voor mij de bevestiging dat ik iets goeds doe voor iemand. Het is ook een heel intieme periode. Je komt heel dichtbij het gezin.” Van der Giessen vindt het een prettige gedachte dat zij met vraagstukken over euthanasie bij het expertisecentrum terecht kan. “Euthanasie is niet een soort stroomdiagram, dat je gewoon even volgt. Er zijn zoveel factoren die meespelen: de patiënt, jijzelf. Het is niet allemaal zo eenduidig. Ik ben blij dat ik kan overleggen met mensen die hier meer ervaring mee hebben dan ik.”