Breekbaar

Ik was alleen, het was een verkennend gesprek. Ik stond voor de deur en ik zag haar gluren. Klein wijffie, negenentachtig, mooie kleurige rok. Ik moest vooral gaan zitten, misschien wilde ik iets drinken? Ze zat tegenover me. Ik op de rode leren bank pal naast een overladen boekenkast met titels die ik zelf ook in de kast had staan. Alles aan haar bewoog. De spanning hing als een loden lap in de kamer. Ze struikelde bijkans over haar woorden in de angst dat ik haar niet zou verstaan. Het natte badpakje met die hand erin, de vader die nuchter een beest was, en als hij beschonken was de duivel. De jong overleden moeder, haar jongere broertje dat voor de trein ging, haar zoon die tweemaal sprong en haar andere zoon die ook sprong maar overleefde. Vijf zinnen.

Handen wringend. Bang voor alles. Voor de vader die uit een meertje oprijst, terwijl zij en haar broertje en zusje proberen hem met stokken eronder te houden. Haar leven lang worstelde ze met demonen, de beschermende factor was haar man die haar oprecht liefhad. Ik dacht aan een chronische posttraumatische stressstoornis. Lichamelijk mankeerde ze niets. Verpleegkundige Edith en ik konden als team verder toen de psychiater de diagnose bevestigde. Ze was bang. Voor spinnen. Voor hoog. Voor laag. Ze was bang dat ík zou verongelukken. Op weg naar haar. Ze schaamde zich voor wie ze was. Alsof iedereen die hand in dat badpakje had gezien. Hoe ze had gefaald omdat haar zonen gesprongen waren, allebei. Edith en ik, we voelden ons klein. Soms is het leed te groot. Zoals ze daar zat, gespannen als een veer, breekbaar. Bijna stuk. Tijdens de laatste twee gesprekken zat ze naast haar zoon, die haar voor het eerst knuffelde.

Soms is het leed te groot.

De ochtend van de euthanasie genoot ze. Iedereen was er. Haar 87-jarige broer uit de Verenigde Staten, haar zusje, haar vriendinnen, haar zoon. En nog kon ze zich niet voorstellen dat mensen van haar hielden. Ze lag op de rode bank, haar zoon hield haar hand vast, zij sprak tegen hem tot er geen woorden meer waren.